JESTE LI ZNALI? Vrlo je moguće da je čovjek, prije nego što je počeo da priprema hljeb, jeo svježe žitarice.
Pretpostavlja se da je kasnije, u nekom trenutku, počeo da ih umače u vodu, a tek poslije toga i da ih melje i peče.
U početku se hljeb pravio bez kvasca, ali već u Starom vijeku koristi se kvasac, kao i različite vrste brašna (meko i tvrdo).
Kako su različiti narodi, u različitim istorijskim epohama, spremali hljeb i šta je on za njih značio, vidjećemo u kratkom hronološkom pregledu.
EGIPĆANI
Dokaze da su Egipćani pravili hljeb još prije 5000 godina, nalazimo na crtežima nacrtanim na zidovima piramida.
Taj hljeb su Egipćani u početku pravili od ječma, ali se u njemu nalazilo i dosta zrnaca pijeska, koja su u brašno dospjevala prilikom mljevenja, što je imalo pogubne posledice po zube tadašnjih ljudi, što su naučnici zaključili istražujući mumije.
Takav hljeb se u Egiptu proizvodio punih 2500 godina. Postoje dokazi i da su prve javne pekare nastale kad i piramide.
Egipćani su hljeb pekli u posebnim pećima napravljenim od ilovače, u jednom dijelu kuće ili dvorištu.
JEVREJI
Prilikom izgona Jevreja iz Egipta, žene nisu imale vremena, a ni kvasca, pa je hljeb pravljen samo od brašna i vode.
Nije bilo mogućnosti da se peče, pa je razvijan tanko kao palačinka i pekao se na jakom suncu na sapima konja i kamila koje su bile u karavanu.
Taj specijalni "hljeb" se zove "Maces" i jedu ga Jevreji tokom velikog praznika "Pasha" (Jevreji i srpski Jevreji kažu "Pesah").
Ovaj događaj je opisan i u Bibliji, u Starom zavjetu, druga knjiga Mojsijeva.
Veliku prekretnicu u proizvodnji hljeba predstavlja otkriće i upotreba kvasca.
Proces kvasanja tijesta poznavali su i Mesopotamci i Egipćani.
STARI GRCI
Stari Grci su mijesili hljeb sa kvascem, i to dvije vrste: od prosa i šire, i od ječma i šire.
Kvasac su pravili u vrijeme berbe grožđa i to na sledeći način: zamijesili bi tijesto od prosa i šire i ostavili ga na Suncu da se osuši.
To osušeno tijesto su koristili kao kvasac. Stari Grci su hljeb pekli u posebnim pećima, koristeći posude od gvožđa, bronze ili opeke.
Pečenje hljeba za Grke je bio ritual, koji su, kao i kod većine drugih naroda, obavljale žene.
Najstariji hljeb koji je pronađen u podrumu jednog starogrčkog hrama bio je trouglastog oblika, ispečen oko 2000. godine prije nove ere.
RIMLJANI
Rimljani su vjerovali da je narodu hljeb podario bog Pan.
Prve pekare Rimljani su doveli iz Grčke, gdje je taj zanat odavno već bio poznat.
Proizvodnja hljeba se u Rimu toliko razvila, da su u vrijeme vladavine imperatora Avgusta postojala dva konkurentska esnafa – esnaf bijelih i esnaf crnih pekara.
Već od 168. godine prije nove ere, u Rimu postoje i velike državne pekare, da bi oko 30. godine prije nove ere u Rimu bilo 329 pekara.
Arheološkim iskopavanjima je utvrđeno da su peći za pečenje hljeba u Rimu bile izidane okruglo.
Takođe, Rimljani su bili pravi majstori da prosijavanjem kroz sita napravljena od platna i vune, papirusa i rogoza ili čak od kamilje dlake, dobiju razne tipove finog brašna.
Hljeb spravljan od pšeničnog brašna je bio privilegija bogatih, dok je većina rimskih podanika pravila hljeb od ječmenog brašna.
Dobri pekari su bili veoma cijenjeni u Rimu, pa su često zauzimali i odgovorne funkcije u gradu ili državi.
ZANIMLjIVOSTI VEZANE UZ HLjEB - JESTE LI ZNALI?
Da u mjestu Pećinci, na 40 kilometara od Beograda, postoji muzej posvećen hljebu, koji posjeduje tri zbirke: zbirku oruđa za obradu zemlje, zbirku predmeta za pripremu hljeba i zbirku hljebova? Hljebovi su poređani po grupama: božićni, uskršnji, svadbeni itd. Ovaj muzej posjeduje i dokumentaciju o obrednom hljebu kod Srba.Da je hranljivost jednog kilograma hljeba otprilike dvije hiljade kalorija?Da je poslije Oktobarske revolucije, koja je bila 1917. godine u Rusiji, bio jedno vrijeme na snazi zakon koji je imao član "Krađa hljeba nije krađa i ne kažnjava se!"?Da se prilikom iskazivanja dobrodošlice, u Srbiji, pred gosta iznosi hljeb i so?Da se pogača ne siječe nožem nego lomi?Da bi hljeb, (to je čak propisano zakonom), pošto se izvadi iz peći, trebalo da odstoji 24 sata i da se tek onda upotrebljava.?Da stavljanjem bajate kriške hljeba u mikrotalasnu peć na 15 sekundi dobijate svjež i vruć hljeb kao da je upravo ispečen.?Da se od 1 kg brašna dobija 1.5 kg hljeba?Da se preporučuje da se u samoposlugama hljeb postavlja na sredinu prodajnog prostora, jer miris svježeg hljeba podstiče prodaju ostalih artikala.?
POSLOVICE I IZREKE VEZANE ZA HLjEB
U Bibliji se kaže "Ko tebe kamenom, ti njega hljebom"U starom Rimu uslov za stabilnost države je bio sažet u rečenici "Hljeba i igara" (Panem et circenses)Kada je Marija Antoaneta čula graju pobunjenog naroda i kad je na pitanje "Šta uzvikuju?" dobila odgovor "Nemaju hljeba!", odgovorila je "Pa što ne jedu kolače!"Rudarski hljeb je sa sedam kora.
izvor : http://www.pekarasunce.com
