„Srednjevjekovni ćirilični natpisi na stećcima istočne Hercegovine" tema je predavanja koje je večeras održao dr Goran Komar u prostorijama Muzeja Hercegovine u Trebinju.
Dr Goran Komar, iz Herceg Novog, po struci je ljekar. Poslednjih godina preokupacija mu je istoriografska građa, te istorijska geneza koja rasvjetljava događaje iz prošlosti ovih prostora. Objavio je više značajnih knjiga na teme vezane za istorijografiju prostora Hercegovine, Boke i Dubrovnika.
Govoreći o temi predavanja dr Komar je, kada je riječ o ishodištu nekog fenomena, poput ćiriličnog pisma na stećcima, istakao da je neophodno najprije utvrditi oblast njegove najgušće koncentracije, a potom razmatrati gdje su njegove periferne oblasti.
„Ćirilični natpsi koji leže na srednjevjekovnim grobnicima istočne Hercegovine, van svake sumnje, svjedoče da se u ovim nekropolama sahranjivao srpski pravoslavni narod", rekao je dr Komar, podsjećajući da je, upravo, dolina Trebišnjice, odnosno trebinjski i bilećki kraj (Panik), oblast najgušće koncentracije stećaka sa ćiriličnim natpisima i gdje se nalaze najstarija hrišćanska središta na Balkanu.
Prema Komaru dva su razloga njegovog istraživanja i sličnih predavanja o stećcima na ovim prostorima.
Prvi je, kako kaže Komar, potreba da se utvrdi šta je Hercegovini oduzeto, šta je iznijeto iz nje, te šta je uništeno od kulturno istorijske baštine, dok je drugi razlog, rušenje odomaćene teze o osobenom bosanskom pismu zvanome bosančica, koju je utemeljio Ćiro Truhelka, arhivista Dubrovačkog arhiva.
U cilju očuvanja kulturno istorijske baštine, posebno kada su u pitanju stećci, Komar ističe da je važno da se oni sačuvaju, posebno prilikom obnova crkvenih građevina i proširivanjem grobalja, jer su stećci sa ćiriličnim natpisima, uglavnom smješteni u portama pravoslavnih hramova.
Dr Komar, koji trenutno radi u Dubrovačkom ahivu na rasčitavanju i priređivanju ćirilične arhive istočne Hercegovine mišljenja je da se o bogatoj spomeničkoj građi na području naše regije minimalno vodi računa, te ističe kako se što prije treba donijeti politička odluka na nivou entiteta, ali i države, kako bi se najprije zaštitila, očuvala i do kraja istražila postojeća spomenička naslijeđa.
Prije Trebinja, predavanja o „Srednjevjekovnim ćiriličnim natpisima na stećcima istočne Hercegovine" dr Komar je održao u Banjaluci, Bileći i Gacku.
Dr Goran Komar je rođen 1962. g. Njegova porodica vodi porijeklo iz Župe Korijenića pod planinom Orjen o kojoj je ovaj predani istraživač štampao jedno monografsko djelo većeg obima. Napisao je niz članaka i priloga u časopisima posvećenim problematici zaštite prirodnih masiva Orjena. Bio je član Ekološkog društva Boke Kotorske od osnivanja 1989. Dobitnik je Oktobarske nagrade Herceg Novog. Medicinski fakultet završio je u Novom Sadu 1992., a specijalizaciju Opšte medicine u Beogradu 2000.g. Na polju istoriografije usredsredio se na probleme bokeškog istoriografskog naslijeđa, koje je u gotovo kompletnoj zavičajnoj periodici, ali i nizu monografskih radova o Novome u 17. i 18. vijeku, ostavila duboke pukotine.
U svojim knjigama i člancima pokazao je kontinuitet srpskog narodnosnog karaktera Gornje Boke rušeći teze o izmjeni etničke slike regiona u Morejskom ratu kao dominantni model srpske istorijske nauke o metežnim zbivanjima sa kraja 17 vijeka. Po prvi put na ovaj problem je ukazano u knjizi sela Dračevice pod vlašću Venecije. U svojim knjigama posvećenim bokeškim selima dr Komar je nastojao da putem izučavanja života i prošlosti ovih naselja posmatra ključne segmente nacionalne istorije Novog vijeka. Trajna orjentacija jeste u radu na transkripciji ćirilskih listina kompjuterskog programa koji će pružiti mogućnost štampanja ćirilskih rukopisa u obliku koji je gotovo identičan autentičnom pismu Boke 17. i 18. vijeka. Dr Komar je saradnik i član redakcija u časopisima Boka, Vidoslov - sabornik eparhije ZHiP, Muzejske sveske (zavičajnog muzeja Herceg Novi), Posebna izdanja muzeja Herceg Novi, Nacionalna kultura (slobodna knjiga) Beograd, Centra za mitološke studije Rača - N. Beograd.
